กระบวนการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐเป็นกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ใช้งบประมาณในแต่ละปีเป็นจำนวนมหาศาล จากผลการศึกษาของ OECD พบว่าแต่ละปีรัฐบาลของประเทศกำลังพัฒนาทั่วโลกใช้งบประมาณในโครงการลงทุนจัดซื้อจัดจ้าง คิดเป็นสัดส่วนถึงร้อยละ 20 ของ GDP โดยเฉพาะโครงการเมกะโปรเจค
คุณกิตติเดช ฉันทังกูล ผู้จัดการโครงการแนวร่วมปฏิบัติของภาคเอกชนไทยในการต่อต้านการทุจริต (CAC) ร่วมเสวนาเกี่ยวกับ “โครงการข้อตกลงคุณธรรม” (Integrity Pact : IP) ซึ่งคือการตกลงร่วมกันระหว่างหน่วยงานของรัฐและองค์กรเอกชนที่ต้องการประมูลโครงการจัดซื้อจัดจ้างในโครงการลงทุนต่างๆ ของรัฐ ว่าจะปฏิบัติหน้าที่โดยซื่อสัตย์สุจริต ไม่มีการเรียกรับสินบนหรือประโยชน์ รวมทั้งการยอมรับให้มีบุคคลที่สามทำหน้าที่ผู้สังเกตการณ์อิสระ (Independent Observers : IO) ในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง เปิดเผยข้อมูลโครงการที่สำคัญในทุกกระบวนการให้โปร่งใส ตั้งแต่เริ่มเขียนทีโออาร์ (TOR) จนสิ้นสุดโครงการ
การเสวนาในครั้งนี้ถือเป็นกิจกรรมหลักของพาวิลเลี่ยนต่อต้านคอร์รัปชัน โดยบรรยากาศเป็นไปอย่างคึกคัก มีประชาชนให้ความสนใจร่วมฟังการเสวนา
คุณกิตติเดช อธิบายขั้นตอนการดำเนินโครงการข้อตกลงคุณธรรมและการคัดเลือกผู้สังเกตการณ์อิสระ (Independent Observer ) หรือ IO ว่า จุดประสงค์หลักของการทำโครงการข้อตกลงคุณธรรม เพื่อเปิดทางให้บุคคลที่สามเข้าไปช่วยตรวจสอบความโปร่งใส่ในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐและเอกชน ซึ่งขณะนี้มีกว่า 40 โครงการ
“เราไม่ได้เข้าไปจับผิดกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ เเต่เป็นโครงการที่ทำให้เกิดการโปร่งใส ซึ่งทำโครงการข้อตกลงคุณธรรมมา 3 ปีเเล้ว ประหยัดงบประมาณกว่า 6,000 ล้านบาท เเต่อย่ามองว่าการประหยัดงบประมาณเป็นประเด็นหลัก อยากให้มองเรื่องการเข้าไปตรวจสอบโครงการว่ามีความโปร่งใสมากแค่ไหน” คุณกิตติเดช กล่าว
คุณกิตติเดช อธิบายเพิ่มเติมว่า หลักการคัดเลือกผู้สังเกตการณ์อิสระจะต้องเป็นคนที่มีความเชี่ยวชาญเพราะข้อมูลที่ต้องเข้าไปตรวจสอบเป็นข้อมูลเชิงเทคนิค โดยเเต่ละโครงการต้องมีผู้สังเกตการณ์อิสระอย่างอย่างน้อย 3-5 คน
“สำหรับใครที่มีความสนใจโครงการภาครัฐที่อยู่ใกล้บ้านก็อาจจะช่วยติดตามให้เบาะแสผ่านช่องทางต่างๆ เพราะเมื่อมีโครงการขนาดใหญ่แบบนี้จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการเข้าไปติดตามตรวจสอบและต้องการให้ภาครัฐสร้างข้อมูลที่โปร่งใส หรือ หากมีข้อมูลก็สามารถติดต่อมายังองค์กรต่อต้านคอร์รัปชันช่วยติดตามเผยแพร่ผ่านเฟบุค
ทั้งนี้ องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) สมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย โอเพ่นดรีม สุจริตไทย โครงการแนวร่วมปฏิบัติของภาคเอกชนไทยในการต่อต้านการทุจริต ( หมาเฝ้าบ้าน ฯลฯ ได้ร่วมกันนำเสนอสารสำคัญ “เงินของชาติคือเงินของฉัน” งาน Good Society Expo เทศกาลทำดีหวังผล ที่จัดขึ้นเมื่อวันที่ 9-11 มิถุนายน 2560 ที่ผ่านมา ณ เซ็นทรัลเวิลด์